Jak wyglądały średniowieczne cmentarze? - Blog - Sklep Rodlew QMD

Cmentarze w średniowieczu powstawały wokół kościołów. Uważano bowiem, że świątynie otacza święta aura, w której bliskości powinni znajdować się zmarli. A zatem położenie i kształt nekropolii zależały od lokalizacji poszczególnych świątyń. W mniejszych miejscowościach cmentarze mogły się rozrastać w sposób bardziej dowolny niż w większych miastach, gdzie ograniczenie dla nich stanowiły chociażby mury miejskie. Na drodze wyjątku zdarzało się jednak, że niektóre nekropolie tworzono w znacznej odległości od kościołów. Jedną z najpopularniejszych patronek kaplic stanowiła święta Barbara, symbolizująca dobrą śmierć.

Wspólne mogiły

W dużych miastach z powodu braku miejsca powstawały wspólne mogiły dla biedoty oraz ofiar epidemii. We Francji były one szerokie na sześć metrów z każdej strony oraz głębokie na trzy metry. Nie zasypywano ich od razu (co najwyżej prowizorycznie zakrywano deskami) do czasu, aż wypełniły się w całości. Na wsiach i w mniejszych ośrodkach miejskich, gdzie nie brakowało wolnej przestrzeni, zmarłych chowano w sposób – z naszego punktu widzenia – zdecydowanie bardziej godny.

Wygląd grobów oraz ich usytuowanie

Wprawdzie głoszono, że wobec śmierci jesteśmy równi, ale zauważalne były różnice, jeśli chodzi o jakość i wielkość grobów. Najbardziej prestiżowe miejsca pochówku znajdowały się najbliżej kościołów. W niektórych nekropoliach w oddzielnych częściach chowano kobiety (oraz, w ich pobliżu, dzieci), a oddzielnie mężczyzn. Ze względu na brak dostatecznej ilości przestrzeni dla kolejnych zmarłych, szczątki często wykopywano z dawnych grobów i przenoszono do ossuariów (pomieszczeń, w których były gromadzone, np. kaplic).

W średniowieczu nie przywiązywano dużej uwagi do dekorowania miejsc pochówku. Dopiero od XI wieku zaczynają się na nich pojawiać krzyże. Nagrobki budowano sporadycznie, przeważnie przy murach. Warto natomiast dodać, że na cmentarzach odbywały się przedstawienia misteryjne, głoszono w nich także kazania. Co ciekawe, w nekropoliach budowano ambony oraz tzw. ogrójce, czyli rzeźby przedstawiające Jezusa Chrystusa podczas jego modlitwy na Górze Oliwnej.